Bulunduğumuz dünya düzeninde saf ve temiz kalmanın ne kadar zor olduğunun metaforunun fazlasıyla özgün bir şekilde yapıldığı “Dorian Gray’in Portresi / The Picture of Dorian Gray”, felsefi alt temasıyla okuyucuyu düşündüren gerçek bir başyapıt değerinde. Cinsel yönelimi sebebiyle karakterler arasındaki zamanında homoerotizm olarak tasvir edilen çekimi platonik bir açıdan ele almasına rağmen okuyucuya kendini kabul ettiren Wilde’ın herkesin hayran kaldığı güzelliğe sahip olan Dorian Gray karakteriyle kötülüğün sanatsal malzeme olarak kullanılabileceğinin alegorisine tanıklık ediyoruz.
Zaman zaman “Dr. Jekyll ve Mr. Hyde” hikayesini andıran eserde toplum tarafından güzelliği ve zenginliğiyle kabul gören Gray’in yozlaşmasıyla tablosunun değişime uğraması kitabın en vurucu metaforu. Wilde’ın entelektüel bakış açısıyla Gray’in aksiyonlarını Shakespeare oyunlarıyla benzeştirdiğini kitapta ağırlıklı olarak “The Tempest / Fırtına”, “Romeo ve Juliet” ve “Hamlet” oyunlarının etkisini hissediyorsunuz. Sanatı her şeyden üstün tutan Gray’in deliler gibi aşık olduğu aktris Sibyl’ın Dorian’a aşık olmasıyla Wilde, ilginç bir ikilemi de okuyucuya sunuyor. Hayatın anlamının sevgi mi yoksa sanatsal güzellik mi olduğunun tartışmasına giren Gray’in Sibyl’ın kötü oyunculuğuyla onu anında silmesini kitabın kırılma noktası olarak kabul edebiliriz. Bize sunulan sınırların bir kere geçildiğinde artık geri dönüşünün olmadığı vurgulanan bu dönüm noktası itibariyle Gray’in Lord Henry’nin etkisiyle 18 yıl boyunca her türlü ahlaksızlığı denemesi bir oluyor. Yaptıklarına rağmen güzelliği sebebiyle kimsenin şüphelenmediği Gray’in ressam Basil’e yaptıklarıyla kötülüğün sınırının olmadığının altı çiziliyor.
Toplum tarafından farklılaştırmanın birey üzerindeki etkisine felsefi bir şekilde değinen “Dorian Gray’in Portresi”, Oscar Wilde’ın yazar olarak ne kadar yetenekli olduğunu gösteren bir eser olmakla beraber edebiyat tarihinin de defalarca okunması gereken eserlerinden biri olduğuna kuşku yok. Okudukça altını çizdiğiniz eserin finali ise tek kelimeyle mükemmel.
Yorumlar