Yıl içindeki önemli festivallerden biri olduğunun daima altını çizdiğim Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı Ödülü alan filmlerin yıl içindeki sıramalara ciddi etkisi olduğunu söyleyebilirim. O yüzden izlemek için can attığım filmlerden biri olan; fakat durmadan ertelediğim Romanya yapımı film, benim için ciddi bir önem taşıyordu. Kalan filmleri tek tek ve hızlıca bitirdiğimiz bu günlerde de artık ertelemenin bir anlamı olmadığı için sonunda bu filmi de izleyebildim ve şunu söyleyebilirim ki, keşke daha önce izleyebilmiş olsaydım.
86. Akademi Ödülleri’nde Romanya’nın Oscar aday adayı olan ve birçok filmin gerisinde kalarak Oscar’a aday olamayan “Pozitia Copilului / Child’s Pose / Çocuk Pozu”, Rumen filmlerinin kalitesini tekrardan seyirciye gösteren yılın en çarpıcı yapımlarından biri. Film, çocukların ebeveynlerin gözündeki yerini şok edici bir olayla birden fazla açıdan anlatarak işlediği temayı oldukça kapsamlı bir şekilde ele alıyor. Yönetmen Calin Peter Netzer’in başarılı yönetimiyle adını duyurduğu bir film olarak söyleyebileceğimiz filmin Berlin Film Festivali’nde bir de FIPRESCI Ödülü bulunmakta.
Doğum günlerinden büyük partiler verebilecek kadar varlığa sahip olan Cornelia (Luminita Gheorghiu), oğluyla arasındaki kopuk ilişki dışında neredeyse her şeye sahiptir. Kendi çapında bir burjuvazi olarak tanımlanabilecek karakter günün birinde oğlu Barbu’nun (Bogdan Dumitrache) kaza haberiyle sarsılır. Cornelia’nın Barbu’ya bir şey olmadığını öğrenmesiyle rahatlaması bir olurken o anda oğlunun bir çocuğu ezdiğini öğrenmesi ise bu sevincini kursağında bırakır. Bir yandan saplantı derecesinde sevdiği oğluyla olan bozuk ilişkisini düzeltmeye çalışan diğer yandan da merhumun ailesiyle yüzleşmek zorunda olan Cornelia’nın hapse girmesini istemediği oğluna yardım etmesi hiç kolay olmayacaktır.
Yukarıda da bahsettiğim gibi yönetmen ve senarist Calin Peter Netzer’in bir çocuğun ebeveynlerinin gözündeki yerini, filmin adıyla ilişkilendirek gerekirse pozunu incelediği filmde üç farklı anneyi inceleme fırsatı buluyoruz. İlk olarak filmin de ana karakteri olduğu için kaza yapan Barbu’nun annesi Cornelia göze çarpıyor. Onu görmek bile istemeyen oğluna rağmen Barbu’nun hapse girmemesi için her türlü fedakarlığı yapmaya hazır olan; hatta yapan Cornelia, kaza sonrası gerekli olan her türlü stratejik hamleyi kendi yürütüyor. İlk olarak tutanak tutan polisleri ikna eden daha sonra da sırasıyla bilirkişi ve tanıkla anlaşan Cornelia’nın en zor anı ise merhumun annesiyle konuşmasıyla gerçekleşiyor. Bir yandan oğlunun hatasının sonuçlarına katlanmak zorunda kalan Cornelia’nın merhumun ebeveynlerine yalvararak Barbu’yu bağışlamalarını istediği sahne resmen tüyleri diken diken ediyor. Cornelia’nın duygu sömürüsü konuşmasıyla seyircinin yerin dibine geçtiği bu sahnede filmin ikinci annesi olan merhumun annesini izliyoruz tabii. Annenin çocuğu öldüğü için perişan olduğunu gördüğümüz filmde karakterin çocuğundan kalan eşyaları eline aldığı sahne yürek burkuyor. Filmdeki son anne ise Barbu’nun kız arkadaşı Carmen. Babası başkası olan çocuğu Barbu’yu sevdiği için Barbu’dan ayrılmayı istemeyen, ama Barbu’nun ondan çocuk istemediği için ikilemde kalan Carmen’in bu durumu filmin düşündürücü unsurlarından.
Filmde işlenen bir diğer konuda kuşkusuz sınıf farkı. Burjuva kesimin kendi çıkarları uğruna adalet sistemini nasıl yönlendirdiklerini açık bir şekilde gösterdiği filmde Cornelia’nın polislerin, tanığın ve hatta merhumun bile parayla fikrini değiştirdiğini görmek zor değil. Adalet denilen kavramın kapitalizmle eridiğini bir kez daha ortaya koyan filmde ayrıca duygu sömürüsünün de işlevine bir kez daha tanıklık ediyoruz. Zaten film boyunca da bu durumun çarpıcı örneklerine tekrar tekrar rastlamak mümkün. Son olarak filmin başroldeki Luminita Gheorghiu gerçekten oldukça güçlü bir performans sergiliyor. 2013’ün hatırı sayılır performanslarından biri olduğuna şüphe yok.
Sonuç olarak “Pozitia Copilului / Child’s Pose / Çocuk Pozu”, üst metinde sınıf farkını, alt metinde ise çocukların ebeveynlerin gözündeki yerine odaklanan 2013’ün en iyi ve en çarpıcı dramalarından biri. Özellikle Luminita Gheorghiu’nun performansıyla öne çıkan filmin görüntü yönetimi de bir o kadar başarılı.
Berlin Film Festivali Ödülleri
- Altın Ayı En İyi Film Ödülü
- FIPRESCI Ödülü
Yönetmen: Calin Peter Netzer
Senaryo: Calin Peter Netzer, Razvan Radulescu
Oyuncular: Luminita Gheorghiu, Bogdan Dumitrache, Natasa Raab, Ilinca Goia
Görüntü Yönetimi: Andrei Butica
Kurgu: Dana Bunescu
Süre: 112 dk.
Ülke: Romanya
NOT: B+
Yorumlar