Savaş kavramının ve askerlik kurumunun ne kadar saçma olduğunu grotesk metaforlarla süslenmiş gerçeküstü kara mizahla okuyucuya sunan “Catch 22 / Madde 22”, Amerikan edebiyatının en önemli eserlerinden biri olmasının yanında ayrıca en yaratıcı hiciv eserlerinden biri. Farklı yapısıyla başlarda okuyucuyu zorlasa da okudukça diline daha da alıştığınız kitapta Madde 22 çıkmazı sebebiyle savaştan dönemeyen askerlerin yaşadıkları mizahi bir dille anlatılıyor. Emir komuta zincirinin ne kadar absürt olduğunun vurgulandığı kitapta savaşların çıkma sebepleri ve devlet çıkarları uğruna heba olan insan hayatlarına odaklanılıyor. Özellikle son bölümlerde savaşta yaşananları oldukça etkileyici bir dille anlatan Joseph Heller, “Madde 22″yi bir üst seviyeye taşıyor. Kitabın zayıf tarafı ise fazlasıyla uzun olması. Anlatmak istediğini verme konusunda başarılı olan Heller’ın yaklaşık 700 sayfa boyunca askerler arasında yaşananları aynı tımarhane kafasında anlatması ve bunu farklı zaman dilimleriyle sunması bir yerden sonra yorucu bir deneyime sebep oluyor. Buna rağmen, finaliyle etkilemesini bilen modern ve farklı yapısıyla kesinlikle okunması gereken modern eserler arasında.
Yorumlar